วัสดุเย็บและอุปกรณ์ผ่าตัดตาเบื้องต้น
ความผิดปกติหรือบาดแผลบริเวณตาที่พบในสัตว์เลี้ยงที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัด (ophthalmic surgery) นั้น ต่างจากการผ่าตัดปกติทั่วไปเพราะเป็นบริเวณขนาดเล็กและต้องใช้ความละเอียดอ่อนทั้งฝีมือและอุปกรณ์ที่ต้องพิเศษกว่าอุปกรณ์ผ่าตัด soft tissue ทั่วไป บทความนี้จึงขอรวบรวมวัสดุเย็บและอุปกรณ์ผ่าตัดตาเบื้องต้นเพื่อเป็นประโยชน์ให้คุณหมอสัตวแพทย์ได้เป็นแนวทางในการเลือกใช้งานกันนะคะ
อุปกรณ์สำหรับใช้ในการผ่าตัดตาเป็นอุปกรณ์ที่ต้องมีความละเอียด มีขนาดเล็กและเบา เพื่อให้ศัลยสัตวแพทย์สามารถควบคุมการใช้งานอุปกรณ์ในพื้นที่เล็กและซับซ้อนของตาได้ง่าย ซึ่งอุปกรณ์ผ่าตัดทั่วไปที่คุณหมอใช้ผ่าตัดปกติ เช่น สำหรับการทำหมันเพศผู้และเมียนั้น จะมีขนาดใหญ่และหนักเกินไป และไม่มีความละเอียดเพียงพอ ซึ่งอาจส่งผลให้การผ่าตัดเกิดปัญหาจากความเหนื่อยล้าของมือและข้อมือ หรือ อาจจะทำให้เกิดความเสียหายต่อเนื้อเยื่อต่างๆของตาได้ ดังนั้น หากคุณหมอจะต้องทำการผ่าตัดตาแล้วก็ควรมีอุปกรณ์ขั้นพื้นฐานสักชุดหนึ่งเพื่อส่งเสริมให้การผ่าตัดสำเร็จราบรื่นได้เป็นอย่างดี
อุปกรณ์พื้นฐานประกอบด้วย (เรียงลำดับจากบนลงล่าง)
Barraquer eyelid speculum ใช้สำหรับถ่างเปลือกตาบนล่าง
ออกจากกัน
Jaeger eyelid plate ใช้สอดด้านในเปลือกตาเพื่อรองรับมีดผ่าตัด
fine-toothed Bishop-Harmon forceps ใช้คีบจับเนื้อเยื่อรอบๆ
small Derf needle holders มีร่องฟันปลาจับเข็มได้แม่นยำ
ขนาดเล็ก (ไม่เกิน 5 นิ้ว) และเบา
curved Steven’s tenetomy scissors กรรไกรปลายเรียวเล็กแหลม
อุปกรณ์เหล่านี้ เพียงพอแล้วสำหรับการผ่าตัดตา เปลือกตา และ ผิวหนังรอบดวงตา แต่หากคุณหมอต้องการให้การผ่าตัดสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น ก็ค่อยๆหาอุปกรณ์ที่จำเพาะมากขึ้นมาประกอบในอนาคตต่อไป (อุปกรณ์ผ่าตัดตามีราคาสูง จึงแนะนำให้เลือกที่จำเป็นก่อน)
วัสดุเย็บที่นิยมใช้และขนาดที่เหมาะสมจะใช้งาน รวมทั้งชนิดและขนาดของเข็มเย็บที่ใช้ แตกต่างกันออกไปตามแต่ส่วนของการผ่าตัด
1. Sacryl (Polyglactin) เป็นวัสดุเย็บที่เหมาะจะใช้งานเพราะทำงานสะดวกและมัดปมได้แน่น และเมื่อถูกความชื้นก็จะนิ่มลง
2. เลือกใช้ absorbable แทน non absorbable suture หากสัตว์เลี้ยงควบคุมได้ยาก และลำบากที่จะนัดเข้ามาตัดออก
3. ขนาดและความโค้งของเข็มเย็บ คือ 3/8 circular, ยาว 6.4 – 13 mmสำหรับวัสดุเย็บละลาย และ ยาว 16 mm สำหรับวัสดุเย็บไม่ละลาย
4. ใช้ neuromuscular blocking agents เพื่อช่วยให้ลูกตาอยู่ตรงกลาง (ปกติจะหมุนลงด้านล่างเมื่อสัตว์อยู่ในภาวะสลบ)
5. ใช้วัสดุเย็บ 5-0 หรือ 6-0 เย็บ sclera ห่างจาก limbus ประมาณ 1-2 mm เพื่อใช้บังคับลูกตาให้ได้ตำแหน่งที่เหมาะสมที่จะทำงาน
.jpg)
การดูแลจะประกอบด้วยการดูแลแผลผ่าตัด การป้องกันและปกป้องแผลผ่าตัด และการใช้ยาเพื่อป้องกันการติดเชื้อและลดการอักเสบ
1. หากพบคราบสกปรกรอบบริเวณผ่าตัด ให้ใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นกดเบาๆเพื่อให้คราบสกปรกหลุดออกง่าย
2. Elizabethan Collar ต้องมีความยาวเลยปลายจมูก เพื่อลดอันตรายที่เกิดจากการเกาหรือถูหน้าของสัตว์เลี้ยง
3. Topical broad-spectrum ointment เพื่อช่วยลดความระคายเคืองและป้องกันการติดเชื้อแทรกซ้อน
4. Topical corticosteroid ointment ใช้เสริมในกรณีที่การผ่าตัดนั้นทำให้เกิดการอักเสบมาก เช่น Cryotherapy หรือ Chalazion
5. Pain Control ใช้ NSAIDs แบบ systemic
6. ลดการไหลของเลือดที่เกิดจากการผ่าตัดด้วย 2% phenylephrine
7. ทำความสะอาดตาด้วย 2% Povidone iodine ที่ Dilute กับ Distilled water ที่ 1:50 ก่อนหยดตาหรือป้ายตา
สุดท้ายนี้ ทางผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า บทความเรื่อง “วัสดุเย็บและอุปกรณ์ผ่าตัดตาเบื้องต้น” จะเป็นประโยชน์ให้กับคุณหมอสัตวแพทย์ที่กำลังเริ่มต้นที่จะรักษาสัตว์เลี้ยงที่มีความผิดปกติหรือบาดแผลที่ดวงตาที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดไม่มากก็น้อยค่ะ
............................................
เอกสารประกอบ
Basic Ophthalmic Surgical Procedures, Veterian Key Chapter 124, Hans D. Westermeyer and Diane V.H. Hendrix ;https://veteriankey.com/basic-ophthalmic-surgical-procedures/
Surgical instrumentation and techniques for ophthalmology. What can you do in your practice? Marnie Ford, PhD, DVM, DACVO Animal Eye Care, Melbourne, Australia.
............................................
#BEC #becvet #เครื่องมือสัตวแพทย์ #อุปกรณ์สัตวแพทย์
Share this entry