ดูแลอุปกรณ์ผ่าตัดสแตนเลสได้..ไม่ยากอย่างที่คิด

• 21 ต.ค. 2019

สแตนเลส (stainless) เป็นชื่อเรียกของโลหะผสมที่มีคุณสมบัติที่ยากต่อการถูกกัดกร่อน และยากต่อการเกิดสนิม โดยชนิดของสแตนเลสนั้นมีมากมาย ขึ้นอยู่กับปริมาณที่แตกต่างกันของของสารที่ผสม โดยเฉพาะโครเมียม(อย่างน้อย10%)และนิกเกิ้ลที่ผสมลงไปกับเหล็ก เพื่อให้ได้คุณสมบัติที่ทนทานต่อการกัดกร่อน แต่ไม่ได้หมายความว่าอุปกรณ์สแตนเลสจะไม่มีวันเป็นสนิม หากเราไม่ดูแลรักษาอย่างถูกวิธี ก็มีโอกาสที่อุปกรณ์จะเกิดความเสียหายได้

การป้องกันการเกิดสนิมของสแตนเลส เกิดจากการที่ส่วนของโครเมียมทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศเกิดเป็นชั้นโครเมียมออกไซด์ (passive layer) มาเคลือบบริเวณผิวอุปกรณ์

คราบที่เกิดขึ้นบนอุปกรณ์สแตนเลส

1. คราบจากสารอินทรีย์ เช่น คราบเลือด โปรตีน ฯลฯ

2. คราบการผุกร่อน (pitting corrosion)

3. คราบน้ำ (water spots)

4. คราบสีรุ้ง (contact corrosion)

5. คราบบริเวณข้อต่อ (Fretting and crevice corrosion)

6. รอยหักร้าว (Stress corrosion crack)

ข้อควรระวังในการทำความสะอาดและฆ่าเชื้อเครื่องมือด้วยเครื่องออโตเคลป

1. Cleaning

   - หมายถึง การขจัดอินทรียสาร สิ่งสกปรก ฝุ่นละอองและสิ่งปนเปื้อนต่างๆ ออกจากอุปกรณ์

   - การล้างอุปกรณ์ควรทำในบริเวณที่จัดไว้สำหรับล้างอุปกรณ์โดยเฉพาะ และผู้ปฏิบัติจะต้องสวมเครื่องป้องกัน ได้แก่ ถุงมือยางอย่างหนา ผ้าปิดปากและจมูก เป็นต้น และควรใช้ความระมัดระวังในการล้างเครื่องมือที่มีคม

   - แนะนำให้ทำความสะอาดเครื่องมือทันทีหลังจากใช้เสร็จ เพื่อป้องกันการติดแน่นของคราบเลือดและคราบสกปรก

   - อย่าลืมปลดล้อคอุปกรณ์ เช่น artery forceps ในระหว่างการล้าง

   - ไม่ควรใช้ แปรงโลหะ ฝอยขัดที่เป็นโลหะ ในการนำมาขัดล้างเครื่องมือ

   - ควรใช้น้ำยาสำหรับล้างเครื่องมือแพทย์โดยเฉพาะ โดยไม่ควรใช้น้ำยาล้างจานหรือน้ำยาซักผ้าในการล้างอุปกรณ์ เนื่องจากสารเคมีและ pH ที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดการกัดกร่อนเครื่องมือได้

2. Rinsing

   - การใช้น้ำสะอาดไหลผ่านอุปกรณ์หลังจากทำความสะอาดด้วยน้ำยาแล้ว

   - ล้างน้ำให้ทั่วถึงภายหลังการล้างทำความสะอาด ถ้าเป็นไปได้ ควรใช้น้ำที่ปราศจากการเจือปนของแร่ธาตุ หรือล้างน้ำสุดท้ายด้วยน้ำกลั่น เพราะการใช้น้ำประปาจะมีคลอรีนซึ่งอาจทำให้เกิดการสึกกร่อนหรือเกิดคราบบนเครื่องมือได้

3. Drying

   - ควรใช้ผ้านุ่มๆซับน้ำออกจากอุปกรณ์ทันทีหลังจากล้างเสร็จ และต้องมั่นใจว่าเครื่องมือแห้งสนิทจริงๆก่อนนำไปทำการฆ่าเชื้อ

4. Sterilization

   - การจัดวางห่ออุปกรณ์จะต้องไม่ให้ห่ออุปกรณ์สัมผัสกับผนังด้านใน พื้น หรือเพดานของช่องอบ วางหลวมๆ ไม่ติดกัน เพื่อให้ไอน้ำไหลเวียนและผ่านเข้าไปในห่ออุปกรณ์ได้สะดวก

   - อุปกรณ์ทุกชิ้นต้องปลดล้อคก่อนนำเข้าออโตเคลป เพื่อป้องกันการเกิดรอยแตกร้าวตรงบริเวณข้อต่อ

5. Drying/Storage

   - เมื่อเสร็จสิ้นกระบวนกาทำให้ปราศจากเชื้อ ควรนำห่ออุปกรณ์ไปไว้ในบริเวณที่ไม่มีคนพลุกพล่าน

   - ไม่ควรนำรถอุปกรณ์ไว้ในบริเวณที่มีลมพัดผ่านหรือไว้ใกล้พัดลม

   - ไม่ควรจับต้องห่ออุปกรณ์ในขณะที่ห่ออุปกรณ์ยังร้อนจะสามารถดูดซึมความชื้นได้เร็ว และเชื้อแบคทีเรียที่มีอยู่บนมืออาจจะเข้าไปในห่ออุปกรณ์ได้

   - เมื่ออุปกรณ์เย็นลงแล้ว ควรตรวจสอบห่ออุปกรณ์ดูว่ามีการฉีกขาดหลุดลุ่ยเปียกชื้นหรือไม่ เมื่อจะนำห่ออุปกรณ์บรรจุลงใน ควรตรวจดูว่าออโตเคลปเทปที่ติดบนห่ออุปกรณ์เปลี่ยนสีสม่ำเสมอหรือไม่ หากเทปไม่เปลี่ยนสี หรือเปลี่ยนสีไม่สม่ำเสมอ แสดงว่ามีปัญหาเกิดขึ้น

บทความโดย

สพ.ญ สุรดา วัชรพงศ์ปรีชา

เอกสารอ้างอิง

http://www.cssd-gotoknow.org/

http://www.ydm.co.jp/en-new/pdf/The_process_of_cleaning_and_sterilizing.pdf

https://www.aesculapusa.com/services/resource-center/product-articles/diagnosing-and-treating-six-types-of-instrument-discoloration

http://vet.shoof.co.nz/docs/instrumets_clean_main_&_ident.pdf

http://www.petvetbiomed.com/html5/web/10200/13095ImageFile3.pdf

http://www.westchem.ca/products/stainless-steel-pickling-and-passivation/

...............................................

#BEC  #becvet #เครื่องมือสัตวแพทย์  #อุปกรณ์สัตวแพทย์ 

Share this entry